W kwietniu 2013 r. po remoncie otwarto w Muzeum Sztuki przy ul. Więckowskiego Salę Neoplastyczną, zaprojektowaną przez Władysława Strzemińskiego.
W kwietniu 2013 r., po gruntownej konserwacji, zwiedzającym
została udostępniona jedna z najlepiej rozpoznawalnych przestrzeni
Muzeum Sztuki w Łodzi – Sala Neoplastyczna. Artystycznej aranżacji
Władysława Strzemińskiego, korespondującej z dziełami Katarzyny
Kobro, Theo van Doesburga, Henryka Berlewiego czy Georgesa
Vantongerloo, towarzyszy ekspozycja prac stworzonych przez
współczesnych artystów w ramach cyklu Sala Neoplastyczna.
Kompozycja otwarta.
Historia Sali Neoplastycznej rozpoczęła się w 1946 roku.
Muzeum Sztuki, dotąd mieszczące się w kilkunastu pokojach
dawnego ratusza, pozyskało nową siedzibę – dziewiętnastowieczny
pałac łódzkiego przemysłowca Maurycego Poznańskiego.
Ówczesny dyrektor Muzeum, Marian Minich, zaprosił Władysława
Strzemińskiego do współpracy przy aranżacji nowych sal
ekspozycyjnych. Artyście powierzono zadanie zaprojektowania
przestrzeni, w której miałaby znaleźć swoje miejsce kolekcja
europejskiej awangardy, zgromadzona z jego inicjatywy
w latach 30. XX wieku. Sala Neoplastyczna – bo tak ją nazwano
– została otwarta dla publiczności wraz z całym Muzeum dwa
lata później, od razu stając się wyjątkową muzealną atrakcją.
Niestety nie na długo: w roku 1950 nawiązujące do estetyki
konstruktywistyczno-neoplastycznej polichromie sali zamalowano,
a eksponowane w niej dzieła, nieodpowiadające oficjalnej
stylistyce socjalistycznego realizmu, złożono do magazynów. Salę
zrekonstruowano dopiero w 1960 roku (dokonał tego uczeń
Strzemińskiego, Bolesław Utkin). Od tego momentu przez niemal pół
wieku stanowiła ona centralny punkt stałej ekspozycji łódzkiego
Muzeum. Sytuacja uległa zmianie w 2008 roku, gdy zbiory
zostały przeniesione do ms2, historycznej tkalni przekształconej
w nowe przestrzenie wystawiennicze Muzeum Sztuki.
Sala, po długich dyskusjach o przeniesieniu jej na ekspozycję
Kolekcji Sztuki XX i XXI wieku, ostatecznie pozostała w pałacu
Maurycego Poznańskiego – miejscu, w którym została stworzona.
Pomimo oddzielenia jej od części zbiorów, Sala pozostaje znaczącym
elementem kolekcji. Jej rangę podkreślają prace zrealizowane w
ramach projektu Sala Neoplastyczna. Kompozycja otwarta, w których
stała się ona inspiracją dla działań współczesnych twórców. Poprzez
taką formułę dialogu z dziełem polskiego konstruktywisty
artyści mogą twórczo rozwijać i uwspółcześniać jego znaczenia,
a także kierować naszą uwagę na te jego aspekty, które
wcześniej pozostawały ukryte.
Zapowiedzią projektu były instalacje prezentowane
w latach 2006‑2008 podczas trzech wystaw-szkiców do stałej
ekspozycji, zrealizowanej potem w ms2, a także działania
podejmowane przez artystów przy okazji takich projektów jak Muzeum
jako świetlany przedmiot pożądania (odzianie dyrektora Muzeum
w neoplastyczne barwy przez Julitę Wójcik), Porządki urojone
(wideo Igora Krenza, komentujące obsesyjną geometrię sali)
i Powtarzam je, by doścignąć (przemiana dzieła Strzemińskiego
w autonomiczny obiekt muzealny, dokonana przez Elżbietę
Jabłońską). Znaczące było również umieszczenie w sąsiedztwie
Sali instalacji Daniela Burena Cabane éclatée avec tissu blanc et
noir. Praca francuskiego twórcy nie odwołuje się wprost do estetyki
dzieła Strzemińskiego, wchodzi z nim natomiast w głębszą
relację – również jest przestrzenią „ofiarowaną” przez artystę
dziełom innego artysty (w tym przypadku pochodzącym ze zbiorów
Muzeum obrazom Henryka Stażewskiego). Wymienione prace i
dokumentacje działań artystycznych są prezentowane na ekspozycji
wokół Sali Neoplastycznej. Uzupełnią je także realizacje: Moniki
Sosnowskiej, Jarosława Flicińskiego, Nairy Bghramian, Magdaleny
Fernandez Ariagi, Liama Glicka i Grupy Tworzywo. Dzięki projektom
twórców zaproszonych do konfrontacji z dziełem Strzemińskiego
opowieść, której Sala Neoplastyczna zdawała się być kulminacją, ma
szansę znaleźć swój współczesny ciąg dalszy.
Muzeum Sztuki ms1
Kategoria
SztukaAdres
Łódź, ul. Więckowskiego 36Kontakt
tel. 42 633 97 90w środy wstęp wolny