Hasło FŁ4K 2022: „Bliscy” odwołuje się do coraz bardziej wielokulturowej społeczności Łodzi, której przyjazne i kreatywne współistnienie staje się motorem rozwoju miasta, zaczynem inicjatyw społecznych i artystycznych, przestrzenią dla pielęgnowania różnorodności.

Bliscy razem

Na otwarcie Festiwalu w Parku Ocalałych wystąpi Volny Chor. Symbol białoruskiego protestu, przez którego szeregi w czasie zaledwie dwuletniej działalności przewinęły się ponad trzy setki artystów – wielokrotnie zatrzymywanych, skazywanych na kary grzywny i więzienia, zmuszanych do opuszczenia kraju – od końca czerwca 2021 roku ma siedzibę w Warszawie. Występujący w maskach muzycy wykonają utwory białoruskich twórców – także tych represjonowanych i usuwanych z narodowego panteonu. Dla podkreślenia wspólnotowego wymiaru wydarzenia wszyscy uczestnicy wieczoru otwarcia spotkają się przy wspólnym długim stole i podzielą się tym, czego mają dużo: jedzeniem, rozmową, wzajemnym zrozumieniem – bez scenariusza i bez planu.

To niejedyna otwarta dla publiczności festiwalowa impreza i przedsięwzięcie wspólnotowe. Przez cały czas trwania FŁ4K w kamienicy przy Piotrkowskiej 147 będzie można oglądać wystawę „Zbliżenia” pod kuratelą Artura Chrzanowskiego. Na ekspozycję złoży się kilkanaście prezentacji przygotowanych przez artystki i artystów we współpracy z zaproszonymi przez nich gośćmi lub zainspirowanych spotkaniami z nimi. Założeniem jest twórcze zbliżenie twórców i twórczyń reprezentujących różne narodowości, grupy etniczne, środowiska, kręgi i pokolenia, mieszkających w Łodzi – państwowców i bezpaństwowców, emigrantów, gości, przybyszów.

W niedzielę 11 września w Parku Ocalałych odbędzie się „Piknik dla bliskich”. Zapowiada się zabawa przy piosenkach z tekstami Jana Brzechwy w wykonaniu artystów Fundacji Mikro Teatr, utworach łódzkiej grupy L.Stadt i zespołu Breakout w wykonaniu Rity Pax – grupy stworzonej przez Paulinę Przybysz w ramach projektu „Piękno. Tribute to Breakout”.

W czwartek 15 września z okna bloku przy ul. Eljasza Chaima Majzela 8 – w miejscu, z którego przed wojną widać było główną synagogę łódzkiej gminy żydowskiej: Alte Shil – zaśpiewa kantor i działacz społeczności żydowskiej Symcha Keller. Wspomnieniem o żydowskiej społeczności Łodzi będzie także zaplanowany na sobotę 17 września „Hojf na Zgierskiej”. W podwórku przy Zgierskiej 38, gdzie mieszkał bohater wydanej przez Centrum Dialogu książki Ariego Aksztajna „Ciotka Ester”, będzie można zobaczyć inspirowany nią narracyjny spektakl „Widziałem płaczącego konia” autorstwa Ady Słowikowskiej i Oli Wielemborek, posłuchać piosenek żydowskich złodziei i prostytutek przedwojennej Łodzi i Warszawy w wykonaniu Izabelli Goldstein oraz utworów autorstwa Mai Luxenberg i Łai Szkło w ramach projektu „Di Liebe brent wi a nase Szmate”.

Tego samego dnia w Manufakturze i wespół z nią organizowany otwarty spektakl Teatru Ósmego Dnia – „Arka”. Przedstawienie przypomni, że żyjemy w epoce uciekinierów, wędrowców, włóczęgów, nomadów, którzy, przemierzając kontynenty, ogrzewają dusze wspomnieniami domu.

Bliscy w teatrze

Festiwal Łódź Czterech Kultur to wyjątkowe koprodukcje teatralne. 10 i 11 września na Dużej Scenie Teatru Nowego odbędzie się prapremiera FŁ4K i Teatru im. A. Fredry w Gnieźnie: „Miła robótka”. Spektakl w reżyserii Agnieszki Jakimiak, inspirowany książką Ewy Stusińskiej pod tym samym tytułem, przeniesie widzów do Polski początku lat 90., by sprawdzić, jak w transformacyjnej rzeczywistości kształtowały się seksualne fantazje Polek i Polaków.

11 i 12 września w Fabryce Sztuki „Fanatycy prawdy” – koprodukcja FŁ4K i Teatru Ochoty w Warszawie w reżyserii Piotra Ratajczaka. W dobie rosnącej popularności wielkich teorii spiskowych – reptilian, płaskoziemców i QAnon; Wielkiego Resetu, chipów w szczepionkach; Wielkiej Lechii, Judeopolonii, żydokomuny i masonerii – twórcy będą szukać odpowiedzi na pytanie o motywacje wyznawców „prawdy”, która jest kluczem do zrozumienia współczesnego kryzysu demokracji i rozwoju populizmu.

16 i 17 września na deskach Arlekina „Jedno oko na Maroko”. Przedstawienie w reżyserii Gosi Dębskiej, inspirowane książką Tomasza Kwaśniewskiego, jest próbą znalezienia bezpiecznej przestrzeni do zadawania pytań – często trudnych czy krępujących, ale niezbędnych do zrozumienia różnorodności świata: dlaczego ktoś nie ma rąk czy nóg? Jest niewidomy? Jeździ na wózku inwalidzkim? Ma ciało w całości pokryte tatuażami?

W tych samych dniach na Małej Scenie Teatru Nowego kolejna odsłona projektu „Nowy i Młodzi”. Wojtek Rodak, laureat tegorocznej Nagrody Debiut TR, we współpracy z osobami niewidomymi i niedowidzącymi zrealizuje spektakl inspirowany „Teorią widzenia” Władysława Strzemińskiego.

Bliscy w muzyce

W sobotę 10 września w Kościele Ewangelicko-Augsburskim św. Mateusza w Łodzi zaplanowano koncert Hani Rani i Dobrawy Czocher „Inner Symphonies”. Najmłodszy żeński duet kompozytorski w historii Deutsche Grammophon zaprezentuje utwory z wydanego przez niemiecką wytwórnię albumu, stworzonego w czasie pandemicznych lockdownów, którego przewodnim motywem jest nadzieja.

W poniedziałek 12 września na Dużej Scenie Teatru Nowego wystąpią Dakh Daughters – aktorki kijowskiego teatru Centrum Sztuki Współczesnej z jednym z najbardziej niezwykłych, prowokacyjnych i elektryzujących freak-kabaretowych widowisk współczesnej Ukrainy. Choć  artystki z pobielonymi twarzami, wyrazistymi oczami i ustami pokrytymi krwistoczerwoną szminką na scenie wyglądają jak aktorki kina niemego, daleko im do ciszy. Grają, śpiewają, krzyczą, tańczą i wykonują szalone akrobacje składające się na widowisko o miłości, wolności i pięknie, które uratują świat.

16 września „Alternatywny muzyczny piątek” – nowe brzmienia i muzyczne poszukiwania w wykonaniu Yumi Ito, szwajcarskiej wokalistki i kompozytorki o polsko-japońskich korzeniach, okrzykniętej przez Radio SWR2 Jazz wokalnym odkryciem 2020 roku, oraz Pantha du Prince – niemieckiego muzyka, kompozytora i artysty konceptualnego, który zaprezentuje utwory z najnowszego albumu „Garden Gaia”.

Festiwal zamknie „Ukraińska sobota” z żywiołowym folkiem i buntowniczym rapem. W muzyce zespołu Yagody można usłyszeć folkowe nuty ukraińskie i bałkańskie, a jego wokalistki są profesjonalnymi aktorkami ukraińskich teatrów. Znana już uczestnikom FŁ4K z ubiegłorocznego, brawurowego koncertu Alyona Alyona wróci do Polski nie tylko z doskonałymi utworami, opowiadającymi o ukraińskiej rzeczywistości, ale i z doświadczeniem ostatnich miesięcy, kiedy – korzystając z szerokich zasięgów i międzynarodowych kontaktów – łączyła ludzi organizujących pomoc humanitarną, a jako wolontariuszka pomagała organizować transporty leków dla potrzebujących i plotła siatki maskujące dla wojska.

W programie imprezy tradycyjnie znajdą się też spacery – w tym miejska wyprawa dla „nowych bliskich” z tłumaczeniem na język ukraiński – oraz warsztaty o bliskości, czułości i dobrych relacjach, warsztat kulinarny „Kuchnia bliskości” oraz lekcje dla szkół.

Organizatorem wydarzenia jest Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, kierowane przez Joannę Podolską. Festiwal już po raz szósty z rzędu wyprodukuje Kamila Golik. Program został stworzony przez Zespół Merytoryczny, w skład którego weszli: Artur Chrzanowski, Kamila Golik, Weronika Jóźwiak, Joanna Podolska, Piotr Ratajczak i Marcin Tercjak. Autorem identyfikacji wizualnej jest Krzysztof Iwański.

Środki na realizację wydarzeń muzycznych w wysokości 218 tysięcy złotych organizator otrzymał od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Muzyka”. Pozostałe wydarzenia są finansowane z dotacji celowej Urzędu Miasta Łodzi w kwocie 900 tysięcy złotych i środków przekazanych przez partnerów.

Program i szczegóły TUTAJ