Łódzka artystka Izabela Trelińska jest znana głównie z sakralnych akwarelek przedstawiających anioły, Madonnę i świętych – wszystkich z tą samą młodziutką, owalną twarzą z dużymi, szeroko otwartymi oczami, wąskim nosem i drobnymi ustami. Tym razem na wystawie podsumowującej jej twórczość, która trwa w Muzeum Miasta Łodzi, możemy oglądać coś innego: emanujące pozytywną energią kolorystyczne impresje, zwykle abstrakcyjne, z podróży po świecie. A artystka podróżowała sporo i to po egzotycznych krajach. Na wystawie znalazły się prace powstałe w latach 2006-2015, inspirowane m.in. Chinami, Brazylią, Kostaryką, Kambodżą, Hondurasem, Belize, Kubą czy Peru. Emocje i wrażenia ze spotkań z innymi kulturami i ich estetyką Izabela Trelińska próbuje oddać przy pomocy środków plastycznych – nie chce być dosłowna, rzadko więc pojawiają się charakterystyczne elementy architektury danego miejsca, przeważają plamy barw, maźnięcia farbą, ornamenty. Technika pozostaje ta sama – akwarela malowana na bieżąco, bez szkiców, na wilgotnym papierze, co daje efekt nieco rozmytej farby. 

Wrażenia odniesione w różnych krajach odzwierciedla forma obrazów. Tam, gdzie artystka odczuwała przestrzeń, „oddech”, pojawia się białe tło, a na nim kolory. Tam, gdzie atmosfera była zagęszczona, pełna bodźców, tła nie ma – barwne plamy całkowicie wypełniają powierzchnię. I tak np. obrazy z Belize (kropki i smugi na białym tle) różnią się zasadniczo od akwarel z Nowego Jorku, który onieśmielił autorkę (jak można przeczytać w opisie tego cyklu) wysokimi budynkami zasłaniającymi niebo, gęstością, nasyceniem, pogonią za bogactwem – na pracach wszystkiego jest dużo, pojawiają się nawet napisy, nie ma miejsca na oddech.

Z niektórych krajów artystka przywiozła także swoje akwarelowe Madonny w narodowych strojach – niemal wszystkie mają znów te same, znane z wcześniejszych obrazków twarze, niezależnie od tego, z której części świata pochodzą. Nieco egzotyczne rysy mają tylko Madonna i Dzieciątko z Chin (choć oczy – europejskie). W ten sposób Izabela Trelińska przedstawia uniwersalną ideę Madonny – to ciągle ta sama osoba, tylko szaty przybiera różne zależnie od miejsca. Tak jak tą samą emanacją boskości są wszyscy malowani przez nią święci i wszystkie anioły.

Ale to tylko jedna części ekspozycji. W drugiej znalazła się dokumentacja akcji artystycznych przeprowadzanych przez tę artystkę w latach 1975-97 w łódzkich przestrzeniach (we współpracy z muzeami i galeriami) – w tym na dziedzińcu Muzeum Sztuki czy w ogrodzie Muzeum Historii Miasta Łodzi. Akcje wywodziły się z happeningu, ale zawierały też elementy teatralne. Trelińska angażowała w nie młodzież (uczyła plastyki w łódzkich liceach) i dzieci, rzadziej dorosłych – choć poruszano bardzo trudne zagadnienia. Akcje nawiązywały np. do tekstów Platona, Władysława Tatarkiewicza czy Witolda Gombrowicza, do twórczości Władysława Strzemińskiego czy Wasyla Kandinsky’ego, odbyło się też spotkanie z Tadeuszem Kantorem, które przerodziło się w teatr jednego aktora. Z opisów akcji, umieszczonych na planszach wraz z archiwalnymi zdjęciami wynika, że zwykle były bardzo skomplikowane – trudno powiedzieć, na ile młodzi ludzie biorący w nich udział zrozumieli przekaz. Niektóre – te prostsze – miały z pewnością duży walor edukacyjny (przypominały współczesne działania edukacyjne, choćby Muzeum Sztuki właśnie): jak odwzorowywanie unistycznego obrazu Strzemińskiego przy pomocy tekturowych kółek czy abstrakcyjnego obrazu Kandinsky’ego przy pomocy powycinanych geometrycznych form (film nagrany podczas tej ostatniej akcji można oglądać na wystawie).  

 

Wystawa czynna do 2 października 2016.