Gdzie – poza Indiami – najłatwiej zostać świętym? Oczywiście w Izraelu, opisanej w świętej księdze świętej ziemi, po której stąpały stopy najświętsze ze świętych. Stąd zapewne tzw. syndrom jerozolimski – zaburzenie urojeniowe, polegające na utożsamianiu się (po zetknięciu z Ziemią Świętą) z postaciami biblijnymi, głównie Mesjaszem. Ciekawe zjawisko, które zafascynowało Katarzynę Kozyrę na tyle, że odbyła kilka podróży, by spotkać się z urojonymi świętymi i pozwolić im wypowiedzieć się przed kamerą. Efekt – 74-minutowy film „dokumentalny” z 2014 r. pt. „Szukając Jezusa/Looking for Jesus” (który nie ma jeszcze zamkniętej formy, bo ostatnia wizyta artystki u izraelskich Mesjaszów właśnie trwa) – jest interesujący. Nie tyle pod względem artystycznym, ile edukacyjnym. Daje do myślenia.
Świętość przybiera różne postaci. Na brzegu Morza Martwego od 10 lat żyje np. człowiek przypominający indyjskiego świętego męża. Z półnagim ciałem pokrytym zaschniętym białym błotem i zmierzwionymi włosami ten prawie-pustelnik wygląda nierealnie. Wyrzekł się społeczeństwa, ale głównie własnego ego, które mu doskwierało i żyje pośród piasków pustyni, prawie nie jedząc, a pijąc deszczówkę. Nie wiadomo, co ma do powiedzenia, bo nie chce wystąpić przed kamerą – boi się, że ego wróci. Inni urojeni Mesjasze – we współczesnych ubraniach – bardziej wtapiają się w otoczenie. Ich postawy są zróżnicowane. Człowiek w czapce z czerwoną gwiazdą Dawida, głoszący „prawdę” w tramwaju, jest rewolucjonistą. Dąży do obalenia izraelskiego „masońskiego” rządu i przywrócenia Królestwa Dawida. Kobieta w czarnej chuście na głowie z całej siły wierzy w działanie Ducha Świętego – nawet go osobiście doświadczyła: przez godzinę rozmawiała z Rosjaninem mówiącym po hebrajsku, chociaż nie zna tego języka. Odpowiadała mu po angielsku. On był przekonany, że ona mówi po hebrajsku, ona – że on mówi po angielsku. – Nie ma w tym nic dziwnego. Duch Święty był naszym tłumaczem – tłumaczy kobieta. Sprawa jest poważna – ta pani widziała już siedem cudów…
Czarnoskóry Mesjasz ma jasno określony cel na ziemi – wskazać wiernym drogę do prawdziwej świętej góry Syjon. On już ją odnalazł – to miejsce omijane przez turystów, wzgórze z pozostałościami pierwszej świątyni Izraelitów z X-VII w. p.n.e. – Tu jest prawdziwa Jerozolima – uważa. Gdy nadejdzie koniec świata, to tutaj pojawi się tłum ludzi, a Chrystus zejdzie na ziemię z chmury Bożej.
Ciekawą, pozytywną postacią jest również czarnoskóry amerykański muzyk, który wiele lat temu „zrozumiał”, że jego rodowód sięga pradawnych mieszkańców Ziemi Świętej – pochodzi z rodu samego Dawida. To oświecenie zesłał na niego Duch Święty. – Jezus jest Afrykańczykiem – podkreśla. – Teologia eurocentryczna to oszustwo. Gdy Kozyra pyta go o to, czy Jezus powróci na ziemię, odpowiada, że już wrócił – on jest jego uosobieniem i jest nim całe społeczeństwo. Cuda? – To, że się spotkaliśmy, jest cudem – odpowiada artystce.
Z kolei nawiedzony młody, długowłosy mężczyzna żyjący w otoczeniu „komuny”, z kobietą oplatającą go nogami, gładzącą po plecach i słuchającą jego wywodów z uśmiechem sfinksa na twarzy, jest jak guru sekty. W przeciwieństwie do innych pokazanych w filmie postaci wydaje się fałszywy. Jego „prawdy” zdają się manipulacją. Uważa, że jest Jezusem – Synem Bożym i szuka uczniów, który za nim podążą. Spotyka się z niezrozumieniem. Policja złamała mu rękę, ludzie na niego plują. – Nie lubią Jezusa – tłumaczy. A może po prostu wyczuwają jego fałsz…

***
Katarzyna Kozyra to przedstawicielka sztuki krytycznej, która stała się powszechnie znana już na początku swojej drogi twórczej za sprawą powstałej w 1993 r. pracy dyplomowej pt. „Piramida zwierząt”. Kolejne jej prace dotykają niełatwych kwestii społecznych, jak śmierć, choroba, nagość. W 1997 r. została nagrodzona Paszportem Polityki dla najbardziej obiecującej artystki. Dwa lata później na 48. Biennale w Wenecji otrzymała honorowe wyróżnienie za „Łaźnię męską”.

Wystawa czynna do 1 czerwca 2014.