Zakończył się 34. Festiwal Szkół Teatralnych. Grand Prix i dwie z trzech nagród głównych zdobyły aktorki z łódzkiej Szkoły Filmowej. Za wybitną osobowość sceniczną nagrodę w wysokości 15.000 złotych otrzymała Maria Dębska za role Marii Stuart  w spektaklu „Maria Stuart” i Lekarza/Dygnitarza w spektaklu „Laleczka”.

O ocenianiu młodych aktorów rozmawiamy z Agatą Dudą-Gracz, przewodniczącą festiwalowego jury.

 

Agata Duda-Gracz: Dojrzałość tej dziewczyny, świadomość budowania postaci, warsztat, nieprawdopodobna wrażliwość, emocjonalność, piękno. Jeśli chodzi o Grand Prix i o nagrody główne, to nie mieliśmy żadnych wątpliwości.  

Spieraliśmy się o poszczególne wyróżnienia. Bardzo dużo czasu zabrało nam też nazwanie problemu, który dostrzegliśmy w warszawskiej szkole teatralnej.  

Nie chcieliśmy urazić czy atakować studentów, którzy nie są niczemu winni, nie chcieliśmy też nikogo karcić. Ale byłoby to dziwne, gdybyśmy nie nagrodzili nikogo z Warszawy i nic o tym nie powiedzieli. Nie musimy być poprawni politycznie, musimy być uczciwi i zareagować na problem. Po prostu nie dano nam szansy ocenienia tych aktorów, oni zostali użyci przez reżyserów. Pozostałe szkoły przywiozły dyplomy, zmagania, spektakle, przywiozły teatr, a nie mogliśmy pojąć, co przywiozła Warszawa – poza cudownym entuzjazmem i niewątpliwym talentem tych młodych ludzi.  

Wrocław jest pomiędzy – nagrodziliśmy dwie wspaniałe role, ale uważam, że różnica między spektaklami Łodzi i Krakowa a spektaklami wrocławskimi była bardzo duża. Dyplomy tej ostatniej szkoły miały raczej charakter egzaminów, a nie spektakli.  

I tak, i tak. Cudownie, jeśli powstają pełnoprawne spektakle teatralne. Oczywiście dyplomy nie mają służyć dopieszczaniu reżyserów, tylko dopieszczaniu aktorów, pokazaniu ich w taki sposób, żeby mogli zaprezentować wszystko, czego przez cztery lata się nauczyli. Tak było w przypadku krakowskiej i łódzkiej szkoły. Widzieliśmy spektakle teatralne, w kilku przypadkach wybitne spektakle z fantastycznymi rolami i nie musieliśmy się zastanawiać, czy to są studenci czy aktorzy, nie musieliśmy oceniać ich łagodniej, bo jeszcze nie skończyli szkoły. Spektakle z Łodzi czy Krakowa to są piękne, poruszające dzieła, mogące zaistnieć poza kontekstem szkoły.    

Powinno przeważyć dobro aktorów, bo to jest robione dla nich. Spektakle dyplomowe rządzą się innymi prawami.  

Oczywiście, że tak. Natomiast ja wtedy obiecałam, że spełnię wszystkie ich marzenia, że zagrają wszystko, w czym chcieliby wystąpić. I spełniłam wszystkie z wyjątkiem Gwiezdnych wojen. Za dwa lata chcę zrobić to samo z kolejnym rokiem. W życiu aktorskim jest tak, że tylko niektórym zdarza się wybierać repertuar, najczęściej to oni są wybierani. Wydaje mi się, że naszym obowiązkiem jest raz pozwolić im zagrać wymarzone role, zafundować im taki festiwal marzeń.  

Da się, trzeba się tylko zmobilizować. Ani przez moment nie zastanawiałam się nad niewygodą jurorów – ta praca była dla nas zaszczytem.  

Zajmujemy się tym zawodowo. Nie ma znaczenia wielkość roli, znaczenie ma wielkość aktora. Nie ma też znaczenia gatunek. Umówiliśmy się w gronie jurorów, że nie liczy się, jaki teatr każdy z nas lubi. Gdyby tu została pokazana farsa, zrobiona 1 do 1, to nikt by jej nie odrzucił.  

Nie, absolutnie nie. Oceniamy warsztat, przygotowanie do zawodu. W jury było troje reżyserów i każdy z tyłu głowy miał pytanie, kogo z oglądanych aktorów wziąłby do pracy, a kogo nie.  

I cała masa innych rzeczy: kwestia przeprowadzenia emocji, wchodzenia w stany, budowania formy, wypełniania formy, prawdy scenicznej, umiejętność posługiwania się ciałem…  

Bardzo często to widać, natomiast nie możemy się tym kierować, bo zaczniemy oceniać reżyserów.  

Nie mogliśmy nagradzać przedstawień, dlatego przyznaliśmy zespołowe nagrody aktorskie. Ale gdybym mogła wybrać spektakl, to dałabym nagrodę Marii Stuart. Nie było w tym przypadku nagrody zespołowej, bo aktorzy zebrali wiele nagród indywidualnych, a chcieliśmy docenić też innych.    

Reżyser, scenograf, scenarzysta. Absolwentka historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim i reżyserii dramatu w Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Autorka 36 spektakli realizowanych w Krakowie, Wrocławiu, Łodzi, Poznaniu, Gdyni i w Warszawie oraz 41 scenografii. Laureatka nagrody Złotego Yorika, 3 Złotych Masek, 2 Ludwików, Złotego Lauru za Mistrzostwo w Sztuce, nagrody Głównej na Festiwalu Interpretacji Sztuki Współczesnej oraz nagrody Primus Inter Pares.  

 

 

Skrót z protokołu jury (Agata Duda-Gracz – przewodnicząca, Piotr Kruszczyński, Marta Nieradkiewicz, Tomasz Wasilewski,     Wioletta Laszczka-Bubień – sekretarz):

Jury przyznało Grand Prix (15 000 zł) za wybitną osobowość sceniczną pani Marii Dębskiej z PWSFTViT w Łodzi za role Marii Stuart  w spektaklu „Maria Stuart” i Lekarza/Dygnitarza w spektaklu „Laleczka”.  

Jury przyznało trzy główne nagrody aktorskie w wysokości 5.000 zł każda:  

- Małgorzacie Bieli z PWST w Krakowie za rolę Haliny/Moniki w spektaklu „Między nami dobrze jest”

- Magdalenie Celmer z PWSFTViT w Łodzi  za rolę Cioci Róży Comfort w spektaklu „Laleczka”,

- Mai Pankiewicz z PWSFTViT w Łodzi za rolę Elżbiety w spektaklu „Maria Stuart”.    

Jury przyznało dziesięć równorzędnych wyróżnień w wysokości 1.000 zł każde:  

- Mateuszowi Bierytowi z PWST w Krakowie za rolę Mężczyzny w spektaklu „Między nami dobrze jest” ,

- Poli Błasik z PWST we Wrocławiu za role Niny Zariecznej w spektaklu „Mewa” i Orlando w spektaklu „Orlando”,

-  Bartłomiejowi Cabajowi z PWST w Krakowie za rolę Mikołaja w spektaklu „Jednak Płatonow”,

- Arturowi Caturianowi z PWST we Wrocławiu za rolę Orlando w spektaklu „Orlando”,

- Stephanie Jaskot z PWST w Krakowie za rolę Marthy w spektaklu „Dogville”,

-  Mateuszowi Korsakowi z PWST w Krakowie za rolę Hipolita w spektaklu „Jednak Płatonow”,

- Jakubowi Nosiadkowi z PWSFTViT w Łodzi za role Szambelana w spektaklu „Iwona, Księżniczka Burgunda” i Mortimera w „Marii Stuart”,

- Oskarowi Stoczyńskiemu z PWSFTVIT w Łodzi za role Archie’go Lee Meighan’a w spektaklu „Laleczka” i Walentego w spektaklu „Iwona, Księżniczka Burgunda”,

- Karolinie Wasilewskiej z PWST w Krakowie za rolę Osowiałej Staruszki w spektaklu „Miedzy nami dobrze jest”,

-  Magdalenie Żak z PWSFTVIT w Łodzi za rolę Laleczki w spektaklu „Laleczka”.  

Jury przyznało nagrody specjalne:  

- dwie nagrody w wysokości 2.000 zł każda ufundowane przez Opus Film dla aktorów, których chcielibyśmy oglądać na ekranie telewizyjnym i filmowym: Konradowi Elerykowi z PWSFTViT w Łodzi  za rolę Księcia Filipa w spektaklu „Iwona Księżniczka Burgunda” i Mojżesza w spektaklu „Laleczka”, oraz Joannie Rozkosz z PWST w Krakowie za rolę Anny w spektaklu „Jednak Płatonow”,

- nagrodę im. Jana Machulskiego „Bądź orłem, nie zniżaj lotów” w wysokości 100 USD Mai Pankiewicz z PWSFTViT w Łodzi  za rolę Elżbiety w spektaklu „Maria Stuart ”,

- nagrodę w wysokości 1.500 zł za wrażenia audialne ufundowaną przez Grupę Toya  Karolinie Burek z PWST Kraków za rolę Bożeny/Edyty w spektaklu „Między nami dobrze jest ”.    

Jury ubolewa, że dyplomy AT w Warszawie nie dały możliwości docenienia umiejętności i zdolności studentów oraz pragnie podziękować studentom Akademii Teatralnej za wiarę i wysiłek, jaki włożyli w pracę nad tymi dyplomami. Jury dziękuje PWSFTVIT w Łodzi oraz PWST w Krakowie za bardzo dobre przygotowanie studentów do pracy w zawodzie, za stworzenie im możliwości wszechstronnego zaprezentowania warsztatu aktorskiego, za stworzenie spektakli dyplomowych o wysokim poziomie artystycznym i dlatego postanowiło przyznać dwie równorzędne nagrody po 5.500 zł każda dla zespołu spektaklu „Między nami dobrze jest” (Małgorzata Biela, Karolina Burek, Zuzanna Czerniejewska, Karolina Wasilewska , Mateusz Bieryt , Patryk Szwichtenberg, Marcin Wojciechowski) oraz dla zespołu spektaklu „Laleczka” (Magdalena Celmer, Maria Dębska, Konrad Eleryk, Krystian Pesta, Krzysztof Rogucki, Bartosz Sak, Oskar Stoczyński, Magdalena Żak).   

Jury dziękuje Władzom PWSFTVIT w Łodzi za stworzenie swoim dyplomantom możliwości profesjonalnego debiutu filmowego.  

 

Nagrody publiczności 34 Festiwalu Szkół Teatralnych w wysokości 2.000 zł każda oraz nagrodę bazy „AKTORZY POLSCY” Stowarzyszenia Filmowców Polskich w postaci profesjonalnej sesji zdjęciowej otrzymują:

- Maria Dębska z PWSFTViT w Łodzi,

- Krystian Pesta z PWSFTViT w Łodzi.  

Ponadto swoje nagrody przyznali:

- ZASP - Martynie Trawczyńskiej z AT w Warszawie za rolę Donny Libery w spektaklu "Awantura w Chioggi"

- łódzcy dziennikarze - Mai Pankiewicz z PWSFTViT w Łodzi za rolę Elżbiety w spektaklu "Maria Stuart"

- recenzenci gazety festiwalowej - Karolowi Bernackiemu z PWST w Krakowie za rolę w "Dogville"

- Teatr Nowy  w Poznaniu zaprosił na gościnne pokazy dwa spektakle z PWST w Krakowi: "Między nami dobrze jest" i "A jednak Płatonow".