TEMAT NUMERU: CZY TEATR OFF JEST OFF?

Człowiek z człowiekiem w kreacji [TEMAT NUMERU]
Bogdan SOBIESZEK
Teatr nieinstytucjonalny, offowy, alternatywny, amatorski to sposób na życie, mówienie od siebie, zaspokojenie ambicji czy wypełnienie wolnego czasu. Nie trzeba do tego dyplomów ukończenia szkół i kursów. Nie zawsze najważniejszy jest talent. Wystarczą chęci. Ale kto dzisiaj garnie się do robienia teatru? Młodzi ludzie ze wzrokiem utkwionym w ekranie telefonu, laptopa, telewizora? Wyznawcy sztuki scenicznej, prorocy offu są przekonani, że robienie teatru jest przemożną, pierwotną ludzką potrzebą spotkania, współtworzenia, bliskości. Dlatego teatr jako aktywność człowieka przetrwa wszystko, każdą nowinkę obliczoną na pochłonięcie jego uwagi.

Teatr prawdziwy [TEMAT NUMERU]
Dariusz BILSKI
Co to jest teatr offowy – zwany też teatrem alternatywnym, niezależnym lub amatorskim? Żeby nie wikłać się w skomplikowane definicje, na własny użytek określam to tak – jest to teatr robiony przez ludzi spoza zawodowego środowiska teatralnego. I tyle. Nawet jeśli są wyjątki, to i tak takie zespoły działają bez instytucjonalnego wsparcia profesjonalnych teatrów. Można by nawet powiedzieć, że działają w pewnej do nich kontrze. Stąd ta alternatywność w nazwie. Czy są to teatry amatorskie? Zasadniczo tak. Tyle że „amatorskość” ma w naszym języku pejoratywne znaczenie. Zazwyczaj określa się tak działania niewprawne i nietrafione, a przecież te grupy potrafią zaskakiwać świeżością i nowatorskim podejściem. I bardzo udanymi występami. Czy są niezależne? Owszem, w bardzo jednoznaczny sposób.

Dramaturg słucha aktora [TEMAT NUMERU]
Rozmowa z Wiktorem MORACZEWSKIM
– Moja praca dramaturgiczna jest mocno powiązana z pracą edukacyjną, bazuję na tym, co wnoszą uczestnicy warsztatów. To ja jestem dla nich, a nie oni dla mnie – mówi Wiktor Moraczewski, kulturoznawca, teatrolog, pedagog teatralny i dramaturg pracujący w Teatrze Chorea i Fabryce Sztuki w Łodzi.

Poza tym m.in.:

Niska widoczność [MUZYKA / PODSUMOWANIE]
Rafał GAWIN
Pandemia zbiera żniwo. Nie był to może bogaty rok w łódzkiej i wojewódzkiej muzyce niepoważnej, ale – na szczęście – ukazało się kilka spektakularnych płyt. Najbardziej widoczne były tym razem zespoły z pogranicza rocka i alternatywy, zwłaszcza z udziałem Grzegorza Fajngolda – Salvezza i 19 Wiosen, oraz jazzowe, ze szczególnym uwzględnieniem Marek Kądziela Jazz Ensemble. Ale też zadebiutował (wreszcie!) Polski Zespół, „Koniec” ogłosił Janusz Reichel, chwalona Heima bombardowała nas singlami, zapowiadając debiutancki album, a Zuzanna nagrała kawałek z Czesławem Mozilem.

Terapia śmiechem i głosem [ROZMOWY]
Rozmowa z Marcelem BALIŃSKIM
– Na nowo pokochałem swoją siostrę. Spojrzałem na nią inaczej i jeszcze raz dostrzegłem jej piękną głębię. To dla mnie najważniejsze – mówi Marcel Baliński, współautor projektu „WSPÖŁGŁØSY. Chööör i Kwintet Marcela Balińskiego”, zrealizowanego wspólnie przez chór osób z niepełnosprawnościami intelektualnymi i doświadczonych muzyków improwizatorów: Rafała Różalskiego, Bartosza Szablowskiego, Bartosza Skibińskiego, Marcina Zabrockiego i Jakuba Gutkowskiego.

Malarze łódzkiego krajobrazu [SZTUKA]
Gustaw ROMANOWSKI
Choć historia sztuki kojarzonej z Łodzią chlubi się emblematem artystycznej awangardy, to warto przypomnieć zupełnie inny, choć także oryginalny fragment dorobku łódzkich artystów. To twórczość tzw. łódzkiej szkoły realizmu. W obrazach Wiesława Garbolińskiego, Jerzego Krawczyka, Benona Liberskiego, Barbary Szajdzińskiej-Krawczyk i Józefa Skrobińskiego  pejzaż Łodzi nie był bynajmniej standardowo „malowniczy”. Monotonne fabryczne ulice, szare niebo, kominy, bezład zabudowy, gdzieniegdzie skrawek zapomnianej zieleni – tak łódzcy artyści interpretowali osobliwość miasta, niewątpliwie wówczas zaniedbanego, zatrzymanego w złym czasie.

Szampan i gruszki w czekoladzie [W REGIONIE]
Monika NOWAKOWSKA
Sasi inspirowali się obyczajowością sarmacką, Polacy – saską kuchnią i manierami, a działający na ziemiach polskich niemieccy artyści wnieśli trwały wkład w europejskie dziedzictwo kulturowe. Odbudowa saskiego zajazdu w Kutnie, w którym bywał August III, ma być pretekstem do poprawy stosunków polsko-niemieckich.

KALEDARIUM wydarzeń w Łodzi i województwie łódzkim w lutym


SPIS TREŚCI

14
Dłubaj jak najdłużej.
Andrzej Poniedzielski

16
Człowiek z człowiekiem w kreacji.
Bogdan Sobieszek

23
Dramaturg słucha aktora.
Rozmowa z Wiktorem Moraczewskim

26
Teatr prawdziwy.
Dariusz Bilski

28
Na życzenie widza.
Paulina Ilska

30
Galeria Kalejdoskopu
– Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne

35
Niska widoczność.
Rafał Gawin

39
Terapia śmiechem i głosem.
Rozmowa z Marcelem Balińskim

42
Wariatka tańczy.
Łukasz Maciejewski

44
Malarze łódzkiego krajobrazu.
Gustaw Romanowski

48
RM58: sztuka w cieniu polityki.
Mieczysław Kuźmicki

50
Świat jest teatrem (nowym).
Piotr Grobliński

53
Miasto. Moda. Maszyna.
Aleksandra Talaga-Nowacka

56
Klaps na drogę.
Bogdan Sobieszek

58
Noc poezji.
Przemysław Owczarek

61
Biskup, Trust i komiksy dla dzieci.
Piotr Kasiński

62
Szampan i gruszki w czekoladzie.
Monika Nowakowska

65
Pamiętnik znaleziony na Bałutach.
Maciej Cholewiński

66
Zrozumieć Bałuty.
Piotr Grobliński

68
Nopils.
Pienisty

69
Kalendarium



„Kalejdoskop” 02/22 do kupienia w Łódzkim Domu Kultury od 27 I, a od 28 I w punktach Ruchu S.A., Kolportera, Garmond-Press i salonach empik. A także w prenumeracie (w opcji darmowa dostawa do wybranego kiosku Ruchu):
https://prenumerata.ruch.com.pl/prenumerata-kalejdoskop-magazyn-kulturalny-lodzi-i-wojewodztwa-lodzkiego?fbclid=IwAR0CJwQi1fl7y-1av7GdZlwB82ZmKdxZmMSef9uNO1G6RKt-b4HEX_KIB8o

„Kalejdoskop” 02/22 jest dostępny także jako e-book na Virtualo.pl.

Naszych najlepszych tekstów w interpretacjach aktorów scen łódzkich związanych z Łodzią i regionem możecie słuchać na platformie „Kalejdoskop NaGłos”:
https://soundcloud.com/kalejdoskopnaglos