Najdłuższe pół wieku. Kalendarium Łodzi 1939-1989 - synteza historii miasta i jego mieszkańców w okresie oddziaływania nazistowskiej i komunistycznej utopii. Praca została przygotowana w Instytucie Pamięci Narodowej w
Łodzi.
Najdłuższe pół wieku. Kalendarium Łodzi
1939-1989 - synteza historii miasta i jego
mieszkańców w okresie oddziaływania nazistowskiej i
komunistycznej utopii. Praca została przygotowana w
Instytucie Pamięci Narodowej w Łodzi.
Autorami tego potrzebnego kompendium wiedzy o mieście są:
Krzysztof G. Latocha. Artur Ossowski, Paweł Spodenkiewicz,
Magdalena Zapolska-Downar.
Wkroczenie wojsk Wehrmachtu i niemiecka okupacja; nadzieje „wyzwolenia" i stalinizm; zgrzebne rozkosze „małej stabilizacji" i bunt studencki; inwestycje dekady Edwarda Gierka i powstanie „Solidarności". Album jest kalejdoskopem wydarzeń, które na przestrzeni pięćdziesięciu lat składały się na historię Łodzi i wpływały na biografie kilku pokoleń jej mieszkańców. To opowieść o zagładzie miasta wielu kultur i życiu pod ciśnieniem dwóch totalitarnych utopii.
Kalendarium ma ciekawą,
ułatwiającą czytanie szatę graficzną autorstwa Urszuli
Sroczyńskiej. Autorzy na prawie 250
stronach przypomnieli lub wyciągnęli na światło dzienne wiele
ważnych postaci i wydarzeń nieobecnych lub mało obecnych w
świadomości historycznej łodzian, np. dotyczących strajków i
demonstracji, historii Kościoła i opozycji (z represjami włącznie),
dużych katastrof, najpoważniejszych zbrodni kryminalnych. Znaleźli
wiele ciekawych, nowych zdjęć ilustrujących opisywane
wydarzenia.
We wstępie czytamy:
Naszą intencją było stworzenie kalendarium wydarzeń
politycznych, gospodarczych i kulturalnych Łodzi z okresu nazizmu
oraz komunizmu i ukazanie tą drogą przemian, jakie dokonały się w
mieście w drugiej połowie XX wieku. Opisujemy zaszłości o dużej
randze historycznej – np. straty ludnościowe, terror, przypadki
oporu społecznego i represji – oraz te bardziej błahe, które w
danym momencie budziły zainteresowanie współczesnych. Przypominamy
m.in. głośne zbrodnie, np. „wampira z Gałkówka”, oraz imprezy
masowe, np. uroczystą premierę „Krzyżaków” i triumfalny przyjazd
„czterech pancernych”. Świadomie pominęliśmy wydarzenia sportowe, z
wyjątkiem kilku najbardziej popularnych – Czytelników odsyłamy tu
do licznych wydawnictw specjalistycznych. Tworząc naszą książkę,
zaczęliśmy od kwerendy „Litzmannstädter Zeitung” i „Głosu
Robotniczego”, a pozostałe informacje zaczerpnęliśmy z publikacji
naukowych i wspomnień.
Praca jest podsumowaniem i rozszerzeniem ekspozycji
„Kalendarium Łodzi 1939-1989. Od czterech kultur do monokultury" prezentowanej od grudnia 2012 roku w placówkach oświatowych
Łodzi.
19 lutego 2014 r. w Domu Literatury w Łodzi przy ul.
Roosevelta 17 odbyło się spotkanie z autorami. W jego trakcie
wyświetlono dwa filmy propagandowe:
- Aus Lodz wird Litzmannstadt (1942),
traktujący o nazistowskich planach przebudowy Łodzi. Obraz ten,
odnaleziony przez Adama Sitarka, pracownika łódzkiego oddziału
IPN,
w National Archive w Waszyngtonie, został przez niego zmontowany i udźwiękowiony
w ramach grantu z Centrum Badań Żydowskich UŁ w Łodzi. Czas: 22'
- Łódź '64 (1964), reż. Janusz Rzeszewski, poświęcony komunistycznym planom przebudowy Łodzi. Czas 12'
Dom Literatury
Adres
Łódź, ul. Roosevelta 17Kontakt
tel. 42 636 68 38, 42 636 06 19e-mail: kontakt@dom-literatury.pl